Merhabalar;
Paylaşımdan önce Havacılık tarihinin bildiğim kadarı ile 2. en büyük kazası olan bu olay ile alakalı kısa bir bilgi verelim;
3 Mart 1974, Türk Havayollari ve Türkiye için oldukça talihsiz bir gün olarak hafizalardaki yerini korumaktadir. 981 numarali uçusu yapan TC-JAV ?Ankara? uçagi, kaptan Nejat Berkoz, First Officer Oral Ulusman ve uçus mühendisi Hüseyin Özer?den olusan ekiple uçusunun ilk bacagi olan Ankara ? Charles De Gaulle arasindaki bölümü sorunsuz bir sekilde tamamlamisti. Toplam 167 yolcusuyla Paris?e gelen uçak, Londra?ya gitmek üzere 346 yolcu ile uçusun ikinci ayagina baslayacakti. O siralarda uçak bulmakta zorluk çekilen bir hat olan Paris-Londra arasinda böylesi bos bir uçak bulan Ingiltere yolculari, kendilerini oldukça sansli hissediyorlardi.
346 yolcu ve mürettebat ile 12:30 da havalanan uçak, kisa süre sonra FL230 için tirmanma müsadesi aldi ve yönünü Londra?ya çevirdi ve çok kisa bir süre sonra . FL130 i geçerken radar scope undan kayboldu. ATC tüm çabalarina ragmen uçakla temas kurmayi basaramadi ve çok geçmeden kötü haber yerel polis merkezi tarafindan kontrol görevlilerine ulastirildi: TC-JAV düsmüstü.
Yapilan arastirma sonucu ele geçen CVR kaydi isiginda enkazda yapilan incelemeler sonucunda, uçagin hizli dekompresyon sonucu hasar gördügü ve yatay stabilizeyi kontrol eden mekanizmanin kullanilamamasi sonucu kontrolsüz bir sekilde yere çarptigi anlasildi. Bu üzücü kazanin son saniyelerinde kabinde geçen konusmalarin cvr çözümlemesi asagidaki sekilde verilmistir;
F/O: What happened?
CPT: The cabin blew out.
[11 sn sonra]
F/O: Are you sure?
CPT: Bring it up! Pull her nose up!
F/O: I can't bring it up. She doesn't respond.
CPT: Acaba, nedir, nedir? (Türkçe olarak, reklam filminden)
[23 sn sonra]
F/E: Nothing is left.
F/O: Seven-thousand feet.
(Bu sirada asla geçilmemesi gereken hizin geçildigini belirten ikaz sesi duyulmaktadir)
[32 sn sonra]
CPT: Hydraulics?
F/O: We have lost it...Oops, oops!
[54 sn sonra]
CPT: It looks like we are going to hit the ground.
[56 sn sonra]
(Çarpma sesi gelir)
Patlamanin ardindan 1 dk içinde uçak dalisa geçmis ve 430 knot hizla yere çarpmistir. 346 kisiden kurtulan olmaz.
Paris?in kuzeyinde Ermenonville bölgesinde ormanlik alana düsen uçagin enkazinda yapilan incelemelerde, ön kargo kapisinin FL110 geçilirken açildigi ve hizli dekompresyon sonucu kapagin hemen hizasinda kabin zemininin yirtilip üst tarafindaki alti koltugun bosluga uçtugu anlasilir.
Peki uçagin böylesi kontrolsüz kalmasina sebep olan nedir ? Arka bölümdeki kumanda yüzeylerini kontrol eden baglantilar, kabin zemininden geçirilmistir ve kabin zemininde meydana gelen yirtilma ile uçagin kuyruk bölümünün kumandalari kaybedilmistir. Bu noktadan sonra artik uçaga hakim olmak mümkün olmamis ve bu kaza meydana gelmistir.
Fakat dikkat çekici bir nokta, bu kazadan 4 yil önce bu sorunun olusabilecegi tespit edilmis ve yeni bir düzenlemeye gidilmistir. Kazadan 2 yil önce benzer bir kazanin American Airlines uçus 96 da da yasanmasi üzerine üretici firma, bu modifikasyonu uçaklarina uygulamistir. Ne kadar acidir ki yapilan bu degisiklik de bir ise yaramamis ve 346 kisinin hayatina mal olmustur.
Kazanin asil nedeni olarak, yer personelinin kapagi prosedüre uygun kapatmamasi gösterilmistir. Bununla birlikte kapagi kapatip kilitleyen mekanizmayi tek bir elektrik motorunun kontrol ediyor olmasi ve düsük voltajda kapagi tam olarak kilitleyememesinin de durumun kontrolden çikmasina neden oldugu da söylenmistir.
