Hepinize yazdığınız için teşekkür ederim
Cevaplar muhteşem olmuş. Hatta doğru olmuş!
Can Kaptanım, espiriniz müthiş
Emin olmamakla birlikte, dediğiniz şekilde yaşanmış bir kaza hatırlar gibiyim. Yani gerçekten bir yangın durumunda, son çare olarak havada kapıyı açanlar olmuştu diye hatırlıyorum
Güner Hocam, maskenin esas ve ilk kullanım amacı, basınç kaybında, yani basınçsızlıkta bize oksijen sağlamaları. Ayrıca rakam arttığı için bu mantığı karıştırmamız çok normal olabiliyor. İrtifa arttıkça basınç azalıyor. Yani 10.000ft, 14.000ft, 20.000ft de dış basınç-hava basıncı daha az olacağı için, daha tazyikli bile çıkması lazım, akışı dış basınçtan etkilenen şeylerin.
Burak hocam'a daha önceki yazımda yazmıştım ama tekrar eklemek istiyorum; kendisinin söylediği "oksijenin yangını beslemesi" ve bunun yanısıra bu kimyasal reaksiyona giren ve aşırı ısınan tüplerin yangın içerisindeki kullanımı da oldukça risk teşkil etmekte ama öncelik insanın yaşaması olan durumda bu ön plana çıkmakta.Aşağıda yazdım, Yangın durumunda, kabin irtifası 14.000ft üzerinde ise yine mecburen kullanıyoruz.
Celalettin Hocam, sorunuza aşağıdaki metni cevap olarak verebiliyorum. Kimyasal reaksiyon ile üretilmiş oksijene "saf" denilebilir mi bilmiyorum, kimya bilgim yetersiz. Kararı siz veriniz
Önce ilgilisine biraz kimyasal bilgi:
Chemical Oxygen GeneratorThe oxidizer core is sodium chlorate (NaClO3), which is mixed with less than 5 percent barium peroxide (BaO2) and less than 1 percent potassium perchlorate (KClO4). The explosives in the percussion cap are a lead styphnate and tetrazene mixture. The chemical reaction is exothermic and the exterior temperature of the canister will reach 260 °C (500 °F). It will produce oxygen for 12 to 22 minutes.[1][2] The two-mask generator is approximately 63 mm (2.5 in) in diameter and 223 mm (8.8 in) long. The three-mask generator is approximately 70 mm (2.8 in) in diameter and 250 mm (9.8 in) long.
Konu ile ilgili 737'nin FCOM'undaki düşülen nota bakarsak:
WARNING: Do not use passenger oxygen with cabin altitude below 14,000 feet when smoke or an abnormal heat source is present. The use of passenger oxygen does not prevent the passengers from inhaling smoke. Air inhaled is a mixture of oxygen and cabin air.
Burada bahsedildiğinde, sanki üretilen oksijene biraz da dışarıdan hava karıştırılıp maskeye geliyormuş gibi anlaşılabilir ama durum böyle değil. Böyle yazılmasının sebebi - ve bu başlığı ilginç kılan detay - takılan maskenin kenarında herhangi bir koruma bulunmamasıdır. Kokpitteki quick donning mask lere baktığınız zaman etrafının lastikle kaplı olduğunu görürsünüz, ama yolculara verilen maskeler plastik ve çevresi korumasızdır. Bu nedenle maskeden havayı çekerken, yanlardan ve bazı maskelerde ortasından, kabin havasını da solursunuz. Bunun bir koruması olmadığı için Boeing, yangın veya duman olan durumlarda, kabin irtifası 14.000ft in altında olduğunda kullanımını yasaklamış. Yangın varsa ve kabin irtifası 14.000ft üzerinde ise yine kullanıyoruz, çünkü yine sağlık öncelikli geliyor; bilinç kaybı yaşanmaması için takman lazım diyor! (Ne enteresan işler...)
Boeing'in dumanlı bir kabindeki alternatif prosedürü ise, dumanın yükselecek olmasından dolayı, yolcuların öne eğilmesi ve/veya yer seviyesine inip ağzını mümkünse ağzını ve burnunu ıslak bir bez-kumaş ile, hiç olmadı eliyle kapatmasına yönelik. Zaten Maskeleri düşürsek, yükseklikleri itibari ile maskeleri takabilmek için insanları dumanın içerisinde oturmaya ve solumaya zorlamış oluruz. Yere eğilmeleri sayesinde nispeten daha rahat nefes alınabilir, ayrıca yer seviyesinde duman nedeni ile azalan görüş de artmaktadır (kabinde yerlerde de emergency path ışıkları olmasının sebebi de budur)