Bir noktaya katılıyorum, uçak hali hazırda 2002 yılından beri üretilmiyor olmasına karşın aynı THKnın batırdığı Filedmaster projesinde olduğu gibi, uçağın sertifikasyonunun hala geçerli olamsı ve tabi "HAZIR PROJE" olması hasebi ile seçilmiş. Daha doğrusu epeyce bir organizasyon yapılmış. Uçağın hakları SNC (sierra nevada corp) şirketinde ve oradan geleni üretim ortalığı anlaşması var. YErli demek çok gülünç olur bu projeye, yerli felan değil. Uçağın hangi parçaları Türkiye'de üretilecek o bile muamma çünkü Dornier'in parçaları 3 ayrı ülkede yanılmıyorsam 5 firmada üretilip Almanya'da toplanıyordu. TAI'nin sıfırdan yolcu uçağı gövde imalatı benim bildiğim kadarıyla hali hazırda yok. Yolcu uçağı gövdesi mal etmek T129, Hürkuş gövdesi üretmekten çok farklı şeyler.
Bu arada T129 ve Hürkuş'un özgün tasarımlar olmadığını, A129 Mangusta'ki çoooooook eski bir helikopter olup Agusta'nın kimseye satamadığı bir helikopterin küllerinden yeniden doğduğu bir projedir. Hürkuş'un da Güney Kore KT6 (yanlış değildir umarım) uçağı olduğunu unutmayalım. T129'daki geliştirmeler kayda ve takdire değer lakin özgün bir proje değil. Geliştirilmiş yenilenmiş Phantom 2020 TErminatörlere "Türk savaş uçağı " demek gibi olur bu. Verilen emek ve teknolojik gelişim yadsınamaz ama burada uçak üretmekten ve tamamen yerli olmasından bir kastımız varsa , NUd38 gibi THK5 gibi TAMAMEN Türk mühendislerinin elinden çıkmış tasarımlardan bahsetmek zorundayız, devşirme, lisans altında üretim, ortaklık varolan modeli geliştirmeyi değil.
TRJ328'inde durumu bu. Uçağın tamamının Türkiye'de Türk mühendislerince üretilmesi takdir edilir ancak başkasının tasarımlarını "bizim" sanma huyundan artık vazgeçsek iyi olur. TAI'nin kapasitesini ciddi ortakılıklar ile kullanıp, doğrudan yeni tasarımların bir parçası yapmak bu ülkeye daha çok fayda sağlar. Kimseye satamayacağımız bir uçağı yapmaktansa, katma değeri yüksek bir TAI'nin örneğin Embraer ortaklığında Embraer ile ortak uçak geliştirmesini ve temelden özgün uçak modelini deneyim ortaklığı ile yapmasını şahsen yeğlerim.
